Konu #1: Milyonluk Fikir Nasıl Bulunur? (Fikrinizi Test Edin)
Milyonluk iş fikri nasıl bulunur? Problem odaklı düşünme, rakip analizi, ön satış ve Google Ads ile fikir doğrulama tekniklerini bu dersle öğrenin.
Hoş geldiniz. Eğer bu yazıyı okuyorsanız, muhtemelen aklınızda bir tohum var. Belki bir kıvılcım, belki de “kesin tutacak” dediğiniz o büyük proje. Ama size bir sır vereyim mi? Girişimcilikte en zor şey fikri bulmak değil, fikrinizin gerçekten para edip etmeyeceğini anlamaktır.
Piyasada gördüğünüz başarılı her startup1’ın hikayesi, genelde göründüğünden çok daha sıkıcı başlar. Ne büyük bir ilham, ne de anlık bir aydınlanma. Çoğu zaman, sadece inanılmaz derecede can sıkıcı bir problemi çözmekten ibarettir.
Bu içerikte, size ilham perisinin gelmesini beklemeyi bırakıp, soğukkanlı bir “Problem Avcısı”2 olmaktan söz edeceğim.
#Problem Avcısı
Fikirler ucuzdur. Onları milyon dolarlık yapan tek şey, birilerinin o fikir için seve seve para ödemeye hazır olmasıdır.
Problemin Derinliğini Ölçün: Sıkıntı Ne Kadar Büyük?
Girişimcilikte problemler 3 kategoriye ayrılır.
Unutmayın: Sadece “Diş Ağrısı” çözümleri, sizi yatırımcıya veya karlılığa götürür. İnsanlar, bir diş ağrısını gidermek için doktora anında para öderler. Sizin fikriniz ne kadar kritik bir sorunu çözüyor?
Büyük Resimden Başlamak: Makro Trendlere Bakın
Bazen en iyi fikirler, bireysel şikayetlerden değil, toplumsal değişimden doğar. Dünyadaki mega trendleri gözlemleyi ihmal etmeyin. Örnekler vereyim3
Yaşlanan Nüfus: Sağlık ve bakım hizmetlerinde hangi dijital çözümler eksik?
İklim Krizi & Sürdürülebilirlik: Yeşil teknolojiler, atık yönetimi veya döngüsel ekonomide neler yapılabilir?
Yapay Zeka (AI) ve Otomasyon: Hangi sıkıcı, tekrar eden işleri (özellikle KOBİ’lerin muhasebe, pazarlama gibi süreçlerini) otomatikleştirebilirsiniz? Bu alanda hala pek çok fikir eksik. Sorunlara odaklanıp buradan ne çıkar bakmak gerekir.
Örnek Vaka (Sürdürülebilirlik): Bir firma, restoranların atık yağlarını toplayıp biyodizele dönüştürerek çevre sorununu çözerken, restorana da yasal uyumluluk (diş ağrısı!) ve ek gelir sağlıyorsa, işte bu makro trend tabanlı milyonluk bir fikirdir.
Fikrinizi Test Etmenin 3 Kritik Yolu (Paraya Kıymadan Önce) Yani Sermayenizi Tüketmeden!
Bir fikre aşık olmak kolaydır. Onu test etmek ise sabır ister. İşte ürününüzü kodlamadan, ofis tutmadan önce yapmanız gerekenler.
Yöntem 1
Rakibinizin 1 Yıldızlı Yorumlarını Okuyun (The Gap Method)
Pazara girmek için en ucuz ve en etkili yol, rakiplerin zayıf noktalarını bulmaktır.
Rakibinizi Belirleyin Girmek istediğiniz sektördeki en büyük 3 oyuncuyu (mobil uygulama, e-ticaret sitesi, yerel restoran vb.) seçin.
Kritik Kanallara Gidin Google Haritalar (yerel işletmeler için), Şikayetvar, App Store/Google Play Store yorumları, veya Reddit/Forumlar.
Sadece 1 Yıldızlara Odaklanın Bu yorumlar size müşterinin tam olarak nerede hayal kırıklığına uğradığını gösterir.
Örnek Şikayet: “Aylardır müşteri temsilcisine ulaşamıyorum, botlar cevap veriyor.”
Sizin Çözümünüz: “Bölgenin tek kişiselleştirilmiş, 7/24 canlı destek sunan A markası olacağız.”
Rakibinizin sunduğu çözüme “daha iyi bir müşteri deneyimi” eklemek, sizin özgün değer teklifiniz (Unique Value Proposition) olabilir.
Yöntem 2
Ön Satış Yapın (The Commitment Method)
Bir fikrin gerçekten para edip etmeyeceğini anlamanın tek yolu, müşteriye cüzdanını açtırmaktır. “Harika fikirmiş, yapınca alırım” demek bedavadır.
Landing Page Hazırlayın Fikrinizi anlatan, yüksek kaliteli bir açılış sayfası (landing page) hazırlayın. Detaylı teknik özelliklere girmeyin; sadece çözdüğünüz problemi ve sunacağınız değeri anlatın.
Fiyat Belirleyin Ürününüzün tahmini fiyatını koyun. Burada yine rakiplere ve üretim maliyetlerine göre hareket edebiliriz.
“Ön Sipariş” Butonu - Butona “Hemen Al” veya “Ön Sipariş Ver” yazın. (Bu arada minik ama çok etkili bir ipucu veriyim. Ödeme altyapısını bağlamak zorunda değilsiniz, sadece kredi kartı bilgilerini girmeye teşvik edin, sonra bir hata mesajı verip mail adresini isteyin.)
Pazarlama Metni “Ürün henüz geliştirme aşamasındadır. Yerinizi ayırtmak için xxx TL ön ödeme yapın. Başarısız olursak paranızı iade edeceğiz.”
Sonuç Analizi Eğer 100 ziyaretçiden 3-5 tanesi bu kaporayı ödemeye hazırsa, elinizde kanıtlanmış bir problem ve ödeme yapmaya hazır bir kitle var demektir. Bu veri, yatırımcıya sunabileceğiniz en değerli kanıttır.
Yöntem 3 ( Burada ufak bütçeler harcıyoruz ama işi test etmek için iyi bir yöntem. Test etmeden üzerine atladığımız bir fikir size kaybettireceklerinin yanında çok çok küçük rakamlar)
Google Ads ile Talep Yaratın (The Testing Method)
Fikrinizin talep görüp görmediğini görmek için, sahte bir ilan oluşturun.
Anahtar Kelime Belirleyin Fikrinizin çözdüğü probleme dair insanların aradığı kelimeleri (örneğin: “hızlı çamaşır yıkama hizmeti,” “uygun fiyatlı grafik tasarım”) belirleyin.
Küçük Bütçeli Reklam Google Ads’te 200-300 TL gibi küçük bir bütçeyle reklam kampanyası oluşturun.
Hedef Sayfa Reklamı, Yöntem 2’de hazırladığınız “Ön Sipariş” sayfasına veya detaylı bilgi alma formuna yönlendirin.
Yüksek sayıda tıklama (Click-Through Rate - CTR), insanların o probleme dair arama yaptığını gösterir. Tıklayıp form dolduranların oranı (Conversion Rate), insanların çözüme para ödemeye istekli olduğunu gösterir.
Bu metot, ürününüzü yapmadan önce pazarın nabzını tutmanızı sağlar.
ve bölüm sonu.
Kapanış.
Problemi Bul, Gerisi Tasarım ve Planlama
Girişimcilik, bir keşif yolculuğudur. Sizin görsel sanatlara olan tutkunuz gibi, girişimciler de problemleri çözme tutkusuyla hareket etmeli. Eğer çözdüğünüz sorun yeterince büyükse, geriye kalan her şey (tasarım, kodlama, pazarlama) sadece teknik detaydır.
Unutmayın meşhur bir film sahnesi vardı hani. Bir kurşun kaleme 5 kuruş ödersiniz, ancak acil durumda not almanız gereken bir anda yanınızdaki kaleme 5 TL ödersiniz. Fikrinizin değeri, zamanın ve problemin aciliyetinde gizlidir.
Ne Öğrendik?
Girişimcilik 101 serisinin ilk dersinde, size ilham beklemek yerine aktif bir Problem Avcısı olmanın yollarını aktardım. Bu dersten aklınızda kalması gereken en kritik adımları, bir kontrol listesi olarak da bırakıyorum çünkü bu eğitimin farklı olacağı sözünü vermiştim.
Fikir Geliştirme Kontrol Listesi (Başlamadan Önce)
Problem Odaklılık Fikriniz bir “Diş Ağrısı” mı çözüyor, yoksa sadece bir “Rahatsızlık” mı? (Sadece diş ağrısı çözümlerine odaklanın!)
Makro Trend Analizi Fikriniz, güncel sorunlarla ya da gelişmelerle ilgili olmalı.
Şikayet Avcılığı bu da ek ipucu olarak dursun. Problemleri bulmaya çalışırken Gün içinde sizi sinirlendiren 3 şeyi not alabilirsiniz. Farklı sektörlerde de arkadaşlarınızı çevrenizi bu açıdan gözlemleyin. Onları sinirlendiren sorunu sistematik olarak çözecek bir fikir bulursanız. Yine milyonluk iş fikriniz var demektir.
Fikrinizi test etmek için 3 farklı yöntemden söz ettim. Sektör ve fikre göre bunları kullanırsanız sermayenizi boşa harcamamış olursunuz.
Fikir Geliştirme Check-List PDF Ücretsiz İndirerek Daha Detaylı Bir Analiz Yapabilirsiniz.
Sıra Sende - Eğitim Dediğin Ödevsiz Olmaz Herhalde
Konu #1’in sonuna geldik. Artık biliyorsunuz: Başarılı bir girişimci, ilham perisine değil, verilere güvenir.
Şimdi size en sevdiğim kısımla veda etmek istiyorum.
Bu içerik ile ilgili düşünce yapımızı değiştirmek, pekiştirmek ve sizi bir sonraki aşamaya çok daha net hazırlamak için ufak bir kaç ricam olacak.
Bir Google Dokümanlar Sayfası oluşturun. Ya da bir e-posta taslağı veya telefon notlarında bir sayfa hangisi daha kullanışlıysa sizin için.
Oraya aklınıza gelen bir kaç sorunu yazın. Gün içerisinde sonraki günlerde aklınıza sorunlar geldikçe not alın.
Bazı okuyucularımızla bu notları birlikte inceleyip sorunun ne kadar acil olduğunu potansiyelini inceleyebiliriz. Burada yorumlar, sizden gelen veriler ve notlar üğzerinde düşünüp gerçek örnekleri de bu dersimize ekleyebiliriz. Tabiiyi fikirleri açıkça paylaşmadan. Gidiş yoluna odaklanarak! Konuyla ilgili sormak istediğiniz bir şey olursa e-posta adresim aşağıda.
Bir Sonraki Ders’e hazır olunca geçebilirsiniz. Fikri bulduk, peki bu fikri kağıt üzerinde nasıl yapılandıracağız? 50 sayfalık sıkıcı iş planı raporları yerine, bir start-up’ın kılcal damarlarını gösteren o tek sayfalık haritayı hazırlıyoruz! Business Model Canvas Nedir, Nasıl Doldurulur?
Konu #2: İş Planı Yazmakla Vakit Kaybetmeyin: Business Model Canvas
Konu #2: İş Planı Yazmakla Vakit Kaybetmeyin: Business Model Canvas
Tebrikler, girişim yolculuğunuzun en kritik adımını attınız! Kanıtlanmış bir problem ve muhtemelen potansiyel bir çözüm buldunuz. Ya da tüm konuları okuduktan sonra sürece başlayacaksınız. Sıradaki aşama için hazır olduğunuzu varsayarak ilerliyorum.
Bu derste geçen terimelerin anlamlarını bilmiyorsanız aşağıdaki dosyayı inceleyebilirsiniz.
Startup Anlamı Yeni kurulan, hızlı büyümeyi hedefleyen teknoloji veya yenilik odaklı şirket.
Problem Avcısı Anlamı İlham beklemek yerine insanların gerçek sorunlarını sistemli şekilde arayan girişimci profili.
Makro Trend Anlamı Toplumları etkileyen büyük değişim akımları.